Rouw en verlies in andere culturen
Dia de los Muertos
In Mexico wordt op Allerheiligen het dodenfeest gevierd: Dia de Muertos. De Mexicanen geloven dat de zielen van kinderen en volwassenen op 1 en 2 november terugkeren naar de aarde. Families maken met elkaar een feestje op het kerkhof. Ze dragen maskers en eren de overledenen. De graven worden schoongemaakt en versierd. In de huizen worden altaren gemaakt. Deze zogenaamde ofrenda worden versierd met bloemen.
Over dit onderwerp is een prachtige en ontroerende animatiefilm gemaakt: Coco
Shaptis
In het oude Egypte kregen mensen 'Shaptis' mee in hun graf. Dat zijn kleine mensfiguurtjes van geglazuurd aardewerk. De poppetjes konden in het hiernamaals helpen met zware werkzaamheden, zoals ploegen of oogsten. Burgers kregen vaak maar één of twee Shaptis mee. De materialen van deze Shaptis waren goedkoop, meestal waren ze van klei. Voor Farao's was dat anders. Die konden zich er wel honderden permitteren van dure materialen, zoals ingevoerd hout of metaal. Deze Shaptis zag ik tijdens ons bezoek aan het Museum of Archaeology and Anthropology in Cambridge.
Varanasi
In India is er één plek waar elke Hindoe wil sterven: De spirituele hoofdstad Varanasi. Vanuit het hele land komen mensen hier naar toe om te sterven of om hun familieleden te cremeren. De overleden worden in doeken gerold en gecremeerd op het strand bij de heilige rivier de Ganges. De as wordt verstrooid over de rivier en het water zou naar het eeuwige leven stromen. Hindoes geloven in reïncarnatie. Als je hier sterft kun je in het volgende leven 'een stapje hoger komen' en een beter leven krijgen. Misschien ga je zelfs naar ‘de eeuwige rust’ en hoef je niet meer te reïncarneren.
Hanen als gids
Deze twee beeldjes van twee jongen hanen zag ik in in de zomer van 2024 in Schotland. Ze stonden in het museum van het Romeinse dorp in Corbridge.
De haantjes zijn gemaakt van geglazuurd koper en werden geassocieerd met de God Mercurius.
Mercurius is veelal bekend als de God van de handelaren, maar het is ook de beschermer van reizigers.
Deze beeldjes werden mee gestuurd met de doden om hun zielen de juiste weg naar ‘the afterlife’ te leiden, ofwel naar het leven na de dood.
Okinawa
Op het Japanse eiland Okinawa leven bovengemiddeld veel 100-jarigen. Goede genen, het subtropische klimaat en een gezond dieet helpen zeker mee, maar wat vooral opvalt is dat oude mensen hier nog altijd een doel hebben in hun leven: Ikigai. Dat betekent kortgezegd dat ze een taak zoeken waar je plezier aan hebben, waar je goed in zijn en wat een bijdrage brengt aan de samenleving. Oude mensen blijven hier doorgaan met wat ze nog kunnen en blijven zo ook van betekenis voor de maatschappij en de mensen om hen heen. Ze zijn er nog volop onderdeel van.
Ghana
In Ghana is een uitvaart echt een happening. De kisten zijn rijk versierd en vaak in een vorm die te maken had met het beroep of het leven van de overledene, bijvoorbeeld een vis. De dragers dansen en zingen. Er worden veel mensen uitgenodigd via affiches. Ook onbekenden zijn welkom en zo is een uitvaart ook een moment om mogelijke partners te ontmoeten. Huilen is belangrijk. Daar worden soms zelfs professionele huilers voor ingehuurd. De hele uitvaart is erg duur en mensen sluiten er vaak een lening voor af.